Απο που προέρχεται το φιστίκι Αιγίνης; Ποια είναι η ιστορία του; 

Τόπος καταγωγής της φιστικιάς

Ο τόπος καταγωγής της φιστικιάς δεν ήταν εξακριβωμένος μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα όπου Ευρωπαίοι Βοτανικοί που ταξίδεψαν στη Μέση Ανατολή, είδαν καλλιέργειες φιστικιάς. Μετά από μερική έρευνα αποφάσισαν ότι η φιστικιά προέρχεται από την Συρία, τη Τουρκία και τη Μεσοποταμία. Κατά το πέρασμα των αιώνων και πιο συγκεκριμένα το 1930 Ρώσοι βοτανικοί βρήκαν την φιστικιά να φύεται άγρια σε αχανείς ορεινές και πεδινές εκτάσεις σχηματίζοντας έναν τύπο δασώδους στέπας σε εδάφη με πτωχή οικολογική σύνθεση.

Πρώτη περιγραφή της φιστικιάς στην ελληνική γλώσσα

Την πρώτη αναφορά στη φιστικιά στην ελληνική γλώσσα τη βρίσκουμε σε γραφές του Θεόφραστου ο Ερέσσιος (371-287 π.Χ.). Χωρίς ο ίδιος να έχει επισκεφθεί την Ασία περιγράφει τη φιστικιά με δανειζόμενες πληροφορίες από ιστοριογράφους που ακολούθησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στην Ασία.

Το όνομα «πιστάκια» (φιστίκια)

Η ονομασία όμως δεν προήλθε από τον Θεόφραστο. Ο πρώτος που αναφέρεται στον όρο «πιστάκια» είναι ο ποιητής Νίκανδρος ο Κολοφώνιος (2ος π.Χ. Αιώνας). Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ότι τα «πιστάκια» βρίσκοντα στην Ινδική και μοιάζουν με αμύγδαλα και προστατεύουν από νύγματα σκορπιού. Η λέξη «πιστάκια» προέρχεται από την αρχαία περσική λέξη «πίστα» που σημαίνει φιστίκι ή φιστικιά.

Η φιστικιά στην Ελλάδα

Δεν υπάρχουν αναφορές για φιστικιές στην Ελλάδα μέχρι τον 19ο αιώνα. Ο Γάλλος βιοεπιστήμονας Bory de Saint Vincent, αναφέρει το 1856 οτι παρατηρήθηκαν φιστικιές στη Ζάκυνθο. Το πρώτο οργανωμένο δενδροκομείο φιστικιάς εγκαθιστάτε απο τον εισαγωγέα σοκολάτας Δ. Παυλίδη στο κτήμα του στο Ν. Ψυχικό. Ο διευθυντής του δημοσίου Δενδροκομείου (Βοτανικός) το 1869 άρχισε να πολλαπλασιάζει τη φιστικιά. Ο διάδοχος του Γεννάδιος (1882) συνέχισε το έργο του.

Αίγινα: πρώτες αναφορές

Το πότε ακριβώς ήρθε η πρώτη φιστικιά στην Αίγινα δεν είναι γνωστό. Ο διάσημος Γερμανός Βοτανικός Theodor von Heldreich επισκέφθηκε την Αίγινα κατά τον 19ο αιώνα έξι φορές, με αποτέλεσμα να συλλέξει ποικίλες πληροφορίες για τη χλωρίδα του νησιού. Σε ένα από τα έργα του αναφέρει όλα τα αυτοφυή φυτά που προσδιορίστηκαν από τον ίδιο και καταγράφει και τα φυτά που καλλιεργούντο στις διάφορες περιοχές. Η φιστικιά όμως δεν αναφέρεται πουθενά...

Αίγινα: ο πρώτος οργανωμένος φιστικιώνας

Το 1896 εγκαθιστάτε ο πρώτος οργανωμένος Φιστικίωνας στην Αίγινα από τον Νικόλαο Περόγλου, όπου είχε αγοράσει περίπου 20 στρέμματα γης. Στο μεγαλύτερο μέρος του κτήματος φύτεψε οπωροφόρα δένδρα, μεταξύ τον οποίων και φιστικιές. Το πτωχό έδαφος και η κοντινή απόσταση στη θάλασσα δεν ευνόησαν την ανάπτυξη των διαφόρων ειδών με εξαίρεση τη φιστικιά. Έτσι αντικατέστησε όλα τα άλλα είδη με φιστικιές. Και έτσι το φιστίκι Αιγίνης γεννιέται..

Αίγινα: η δεκαετία του 1930. Η εγκατάσταση φυτωρίων

Η επέκταση καλλιέργειας της φιστικιάς συνεχίζεται και τη δεκαετία του 1930. Το 1935 ο Καθηγητής Πανος Αναγνωστόπουλος στο βιβλίο του «Η φιστικιά στην Ελλάδα» γράφει ότι οι φιστικιές υπάρχουν στην Αττική και στην Αίγινα. Ο Νικολής Χαϊμαντάς ως τις αρχές του 1930 είχε φυτέψει με φιστικιές ένα μεγάλο τμήμα της ιδιοκτησίας του και ήδη τα δένδρα του παρήγαγαν καρπό. Στο τέλος του 1930 εγκατέστησε το μεγάλο επαγγελματικό του φυτώριο.

Αίγινα: το “φιστίκι Αιγίνης” ως προϊόν Π.Ο.Π

Το 1994 έγινε η ένταξη του “φιστικιού Αίγινης” στα προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
Ο θεσμός των προϊόντων ΠΟΠ είναι μία απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσής (ΕΕ) για την προστασία ονομαστών προϊόντων συγκεκριμένης περιοχής, τα οποία πλήττονται από αθέμιτο ανταγωνισμό.